تولیدکنندگان نفت منطقه خلیج فارس در مواجهه با دورنمای پایان دوران نفت، ناچار شدهاند به ارزیابی مبنای اصلی اقتصادهایشان اقدام کرده و ماراتن حرکت به سمت انرژی سبز را شروع کنند.
به گزارش امواجبرتر، کاهش استفاده از منابع هیدروکربن برای مبارزه با تغییرات اقلیمی، چالش بزرگ نسل حاضر است. این چالش اعضای سازمان توسعه و همکاری اقتصادی را به استراتژیهایی نظیر توافق سبز اتحادیه اروپا یا ممنوعیت خودروهای بنزینی جدید در انگلیس کشانده است. با این حال تقاضا برای نفت و گاز همچنان ادامه دارد و کشورهای تولیدکننده هیدروکربن را در مرکز توجهات قرار داده است. نمونه مثال زدنی درخواست هفته گذشته علی علاوی، وزیر دارایی عراق از تولیدکنندگان نفت برای حرکت به سمت انرژی تجدیدپذیر بود.
در وهله نخست این اظهارات ممکن است با پروژههای نفتی جدید عراق متناقض به نظر برسد. با این حال نگاهی به وضعیت منطقه شنیدن اظهارات مذکور را کمتر تعجب آور میکند. نتیجه ماراتن تولیدکنندگان نفت خلیج فارس برای توسعه انرژیهای تجدیدپذیر هنوز نامعلوم است اما تاکید بزرگ تولیدکنندگانی نظیر عربستان سعودی یا امارات متحده عربی، نشانه واضحی از تغییر استراتژی آنهاست. همزمان بیشتر کشورهای منطقه سرمایهگذاری سنگینی روی منابع انرژی تجدیدپذیر داخلی به خصوص نور خورشید که در این بخش از جهان به وفور وجود دارد، انجام میدهند.
کشورهای شورای همکاری خلیج فارس به تغییر نظرات سیاسی در برابر هیدروکربنها به دقت چشم دوختهاند. تولیدکنندگان مضطرب از لحن به شدت خصمانهای که علیه نفت و گاز وجود دارد، به وحشت افتادهاند اما تولیدکنندگان باهوشتر این وضعیت را به منزله یک فرصت میبینند. میزگرد اقلیمی بزرگی که با شرکت جان کری، نماینده اقلیمی امریکا و دکتر سلطان الجابر، همتای اماراتی وی در آوریل برگزار شد، نشان داد تمایل ظاهری در این نقطه از جهان برای به نمایش گذاشتن این که آنها هم سوار قطار انرژی سبز شدهاند، وجود دارد.
مسیر این سفر مشخص است. کری درباره این سفر بیان کرد: اهمیت این که یک کشور تولیدکننده نفت و گاز (امارات متحده عربی) گروهی از کشورها را گرد هم بیاورد که بسیاری از افراد ممکن است تصور کنند بعید است برای مبارزه با تغییرات اقلیمی متعهد شوند، یک نشانه صریح است. بدون همراه کردن تولیدکنندگان نفت عرب، اقدام اقلیمی موثر راه به جایی نخواهد برد و افرادی مانند جان کری این موضوع را به خوبی می دانند.
اقدام دیپلماتیک بزرگی در جریان است تا کشورهای منطقه خلیج فارس را متقاعد کند کمک کردن به اهداف اقلیمی، به نفع منافع بلندمدت آنهاست. بعضی مانند امارات متحده عربی که پیشنهاد میزبانی نشست COP۲۸ را مطرح کرده است، به نظر میرسد موافق هستند. اظهارات مثبت اخیر وزیر دارایی عراق درباره تجدیدپذیرها هم میتواند تاییدکننده این موضوع باشد که جنگ در برابر گذار به انرژی سبز مبارزهای نیست که اوپک بتواند در آن برنده شود.
از نظر اقتصادی مسایل مهمی وجود دارند که باید به آنها رسیدگی شود. کشورهای اوپک نمیخواهند غازی که تخم طلا میگذارد را بکشند. با این حال این تخمهای طلایی میتوانند برای تامین مالی یک آینده روشنتر استفاده شوند. سرمایهگذاریهای سبز خاورمیانه رونق گرفتهاند. سرمایهگذاریهای تجدیدپذیر امسال از پروژههای نیروی مرسوم در این منطقه برای نخستین بار سبقت گرفتهاند. عربستان سعودی افزودن ۵۸.۷ گیگاوات ظرفیت تجدیدپذیر تا سال ۲۰۳۰ را هدف گرفته و امارات متحده عربی تامین ۴۴ درصد از نیروی مورد نیازش از منابع پاک تا سال ۲۰۵۰ را هدف گذاری کرده است.
این اقدامات شورای همکاری خلیج فارس را دومین منطقه بزرگ رشد انرژی سبز در جهان پس از آمریکا تبدیل میکند. با توجه به نگرانیهایی که درباره کارآمدی پروژههای زیر ساخت مهم در این منطقه وجود دارد، اشتیاق باید تعدیل شود. با این حال حمایت از سوی غولهای هیدروکربن دولتی مانند ادنوک و آرامکو، این تغییرات تاثیر پایداری خواهند داشت.
بازی آموخته شده این است که رنج سقوط تقاضا برای نفت با رونق صنعت تجدیدپذیر پیشرفته ای جبران خواهد شد که با استفاده از درآمدهای هیدروکربن تامین مالی می شود. در وهله نخست وابستگی داخلی به منابع هیدروکربن قطع می شود و در مرحله بعد در پروژههای هیدروژن سرمایهگذاری میشود که با سرمایهگذاریهای انرژی خورشیدی یا حتی انرژی بادی ضروری برای تولید هیدروژن حمایت می شوند. هیدروژن نه تنها به متنوع شدن اقتصادهای تولیدکنندگان نفت کمک می کند بلکه منابع هیدروکربن موجود میتواند برای تولید آن استفاده شود در غیر این صورت به داراییهای بیارزشی تبدیل میشوند.
بر اساس گزارش اویل پرایس، یک محرک مهم دیگر حفظ جایگاه قدرت جهانی با تبدیل شدن به قدرتهای تجدیدپذیر است. جایگزین کردن کامل جایگاه قدرت نفتی میتواند با بکارگیری کامل انرژی سبز محقق شود. امارات متحده عربی و عربستان سعودی با میلیاردها دلار سرمایهگذاری که در پروژههای سبز در سراسر جهان انجام دادهاند، نشان دادهاند که در این مسیر گام برمی دارند. وزیر دارایی عراق هم ممکن است ببیند رویاهایش زودتر از آنچه انتظار داشت به واقعیت تبدیل شده است زیرا کشورهای تولیدکننده نفت خلیج فارس به میزان فزایندهای در مییابند که سرمایه باهوش به سمت انرژی سبز میرود.
دیدگاهتان را بنویسید.