شرکت‌های صنعتی، کارخانجات صنعتی و محیط‌های صنعتی از جمله مکان‌های کارآموزپذیر هستند که هر کدام بر اساس اصول و قواعد مخصوص به خود انتظاراتی از کارآموزان دارند. کارآموز باید قبل از ورود به این محیط‌ها بداند دنبال چه موضوعی است و آن موسسه چه امکانات و ظرفیت‌هایی را خواهد توانست در اختیار او قرار دهد، اما قبل از آن باید به اهداف کارآموزی از دید محیط‌های صنعتی پرداخته شود. نخستین موضوعی که برای یک محیط صنعتی مهم است، آشنایی کارآموز با محیط کاری و قوانین آن محیط است چرا که کارآموز در محیط‌های دانشگاهی و علمی با قواعد و مقررات مربوط به همان محیط‌های علمی و پژوهشی آشنا می‌شود حال آن‌که قوانین محیط‌های صنعتی بسیار متفاوت است و نوع روابط کاری در این محیط‌ها با جامعه دانشگاهی و پژوهشی فرق می‌کند. بنابراین در نخستین مواجه دانشجویان با این محیط‌ها یکی از بزرگترین مشکلات آن‌ها بروز می‌نماید؛ دانشجو انتظار دارد در محل کارآموزی با او به همان گونه‌ای رفتار شود که در محیط علم و دانش وجود داشته است و روابط کاری نیز بر همان مبنا تعریف شده باشد و بر اساس همین نگرش محیط کار را موظف به آموزش دادن می‌داند، اما در حقیقت کارآموزی فرصتی است تا دانشجو این تفاوت‌ها را احساس کند و با روابط کاری آشنا شود.
در محیط کاری یک شخص باید بتواند گاهی 10 تا 12 ساعت به‌صورت پیوسته با تمرکز و کارایی بالا کار کند و فقط در ساعت‌های مشخصی مجاز به استراحت است. نوع پوشش، ساعت ورود و خروج، رفتارهای جمعی و کارهایی که باید در ارتباط با دیگر همکاران انجام شود، از جمله موضوع‌هایی است که هر کارآموز باید به آن‌ها توجه نماید تا برای ورود به بازار کار در آینده آماده شود.
آشنایی با مباحث ایمنی، مسایل ایمنی و حفاظت شخصی در محیط کار یکی دیگر از مسایل بسیار مهمی است که ممکن است در محیط‌های دانشجویی تجربه نشده باشد. استفاده از تجهیزات ایمنی مانند نوع لباس و کلاه ایمنی و چگونگی کار با یک دستگاه خاص از جمله مواردی هستند که در صورت عدم رعایت آن خطراتی متوجه شخص می‌شود. این در حالی است که ممکن است در محیط‌های آزمایشگاهی یا کارگاهی درون دانشگاه‌ها دستگاه‌ها برای کار آموزشی تنظیم شده باشند و نوع کاربری آن‌ها با کاربری صنعتی متفاوت باشد.
دوره کارآموزی فرصتی فراهم می‌نماید تا ضمن آشنایی کارآموز با قوانین محیط کار و تفاوت آن‌ها با محیط‌های دانشگاهی به کسب آشنایی با مهارت‌ها و فرایندهای مختلف از یک کار ساده مانند لحیم‌کاری تا کارهایی مانند استفاده از تجهیزات و ابزارهای صنعتی، ماشین‌آلات صنعتی و دستگاه‌های مربوط به مونتاژ بپردازد که امکان آن‌ها در دانشگاه وجود ندارد. این نوع آشنایی علاوه بر آن‌که کارآموز را برای ورود به محیط‌های صنعتی در آینده آماده می‌کند، دانستن این مهارت‌های فنی برای کسانی که قصد راه‌اندازی یک استارتاپ را دارند نیز بسیار مفید است.
نگرش بسیاری از کارآموزان، به موضوع کارآموزی باعث شده است از فرصت فراهم آمده به‌خوبی استفاده نکنند و تنها به گذراندن تعداد ساعت‌های موظف خود بسنده کنند.کارآموزی، محیط تحقیقاتی و فرصت انجام یک کار تحقیقاتی نیست بلکه جایی است که از طریق مشاهده و انجام فعالیت‌ها و پرسشگری باید مطالبی را از محیط کار بیاموزد و کارآموز باید در فرصت کوتاه کارآموزی به فکر فراگرفتن مهارت‌هایی باشد که امکان دست‌یابی به آن‌ها در محیط‌های دیگر فراهم نیست و اطلاعات و ارتباط‌هایی را تجربه کند که برای آینده شغلی و کاری او مفید است.
در محیط دانشگاهی دانشجو بر اساس سرفصل‌های مشخص شده‌ی آموزشی، به وسیله استاد به فراگیری دانش می‌پردازد اما در محیط کارآموزی باید از طریق مشاهده و پرسشگری و به‌صورت فردی به یادگیری اقدام کند. به طور معمول در سازمان‌ها برنامه خاصی برای کارآموزان دانشگاهی تدوین نشده است تا بر اساس آن آموزشی صورت پذیرد بلکه کنجکاوی مبنای یادگیری است.
کارآموز در محیط صنعتی یاد خواهد گرفت که ارتباطات موثر چگونه می‌تواند به موفقیت و پیشبرد امور کاری او کمک کند و خواهد آموخت که در محیط‌های کاری کنترل حرفه‌ای احساسات و هیجانات و برخورد با دیگران مهم است. او هم‌چنین اهمیت بحث مسوولیت‌پذیری را متوجه خواهد شد. کارآموزی که با این مسایل آشنا نشود باید بداند که فقط محیط دانشگاه نمی‌تواند آینده شغلی و مهارت‌های او را کامل کند.
ممکن است در دوره کارآموزی یادگیری همه‌ی مهارت‌ها ممکن نباشد اما کارآموز متوجه خواهد شد که این مهارت‌ها چقدر برای آینده شغلی او لازم است.
از طرف دیگر کارآموزی به کشف علاقمندی، استعداد و موقعیت‌های شغلی متناسب با آن کمک می‌کند. به‌عنوان مثال در بسیاری از کشورهای توسعه یافته شخص قبل از آن‌که وارد دوره پزشکی شود مدت زمانی حدود یک ماه را در بیمارستان‌ها و نقاط پر استرس پزشکی حضور پیدا می‌کند تا با نوع کار پزشکی آشنا شود. در این مرحله نزدیک به 20 درصد از متقاضیان وقتی می‌بینند از روحیه کافی برای انجام امور پزشکی برخوردار نیستند، انصراف می‌دهند. در موضوع شغلی یکی از مهم‌ترین موضوع‌ها این است که شخص قبل از انتخاب شغل با محیط آشنا شود.
شغل ایده‌ال ترکیبی از سه بخش است؛ نخست استعدادها و توانمندی‌ها دوم علاقمندی‌ها و سوم موقعیت‌های شغلی و موجود بودن آن موقعیت شغلی است. بسیاری از افراد موقعیت‌های شغلی را نمی‌شناسند. یعنی یک مهندس برق نمی‌داند وقتی وارد یک سازمان می‌شود چه پست‌ها و سمت‌هایی برای او وجود دارد و چه کارهایی خواهد توانست انجام دهد. کارآموزی کمک می‌کند تا شخص این موقعیت‌های شغلی را از نزدیک ببیند.
کارآموز مهندسی برق در دوره کارآموزی متوجه خواهد شد که برخی از مهندسان برق در کارهای خدمات مهندسی مانند نصب، راه‌اندازی و نگهداری مشغول به‌کار هستند و در واحدی دیگر مهندسان برق کار بازاریابی و فروش تخصصی محصولات را انجام می‌دهند، نیاز مشتریان را تشخیص می‌دهند و برای آنان راه حل ارایه می‌کنند و در واحدهای دیگر مهندسان برق مشغول تولید، کنترل کیفیت، بازرسی تجهیزات، خدمات پس از فروش و تعمیرات، آموزش به مشتری، طراحی، تولید قطعه، تست قطعه و جداسازی قطعه هستند.
دانستن این موضوع‌ها به دانشجو کمک می‌کند تا بداند برای مهندس برق موقعیت‌های شغلی فراوانی وجود دارد و برای این که بتواند در آینده شغلی خود موفق‌تر باشد مهارت‌ها لازم را یاد می‌گیرد.
از دیگر دستاوردهای کارآموزی، باور امکان‌پذیری تبدیل دانش به فناوری است. وقتی کارآموز و دانشجو وارد یک کارخانه فعال می‌شود و می‌بیند شخصی توانسته است با تکیه بر دانش کارخانه‌ای را راه‌اندازی کند و اشخاص دیگری نیز با استفاده از دانش خود به کار مشغول هستند به این نتیجه خواهد رسید که تبدیل دانش به فناوری امکان‌پذیر است، این موضوع باعث جایگزینی امید در برابر ناامیدی می‌شود و این ذهنیت اشتباه که در داخل کشور نمی‌شود یک کار صنعتی موفق را شروع کرد، سازمانی را تشکیل داد و شاهد رشد آن بود از میان می‌رود.
کارآموز در دوره کارآموزی می‌بیند که می‌توان تئوری‌های دانشگاهی را در عمل چگونه مورد استفاده قرار دارد و آن‌ها را به تولید، اشتغال، صنعت و اقتصاد تبدیل نمود.
کارآموز در فرصت کارآموزی با اجزای متعدد یک بنگاه اقتصادی و ساختار و بخش‌های مختلف یک سازمان اقتصادی هم آشنا می‌شود و می‌بیند اگر شخصی بخواهد کاری انجام دهد باید یک سازمان با اجزا و قسمت‌های مختلف تشکیل دهد. او با کشف و شناخت محیط‌های کاری و ساز و کار آن‌ها به کسب اعتماد به نفس می‌پردازد و ضرورت‌های کار در یک بنگاه مبتنی بر رقابت را درک می‌کند و می‌بیند در یک سیستم کاری و اقتصادی رقابت کاری بسیار مهم و تاثیرگذار است و بنگاهی موفق می‌شود که بتواند محصول خود را زودتر از دیگران طراحی و تولید کند و به بازار عرضه کند تا بتواند بازار را در دست بگیرد. کسی موفق است که بتواند قیمت بهتری برای محصول تعیین کند و فروش بیشتری داشته باشد و محصولی موفق است که از کیفیت بالاتری برخوردار باشد. به این ترتیب با مفهوم رقابت آشنا می‌شود و تفاوت بین یک سیستم مبتنی بر رقابت را با یک سیستم کم تنش و کم استرس مانند دانشگاه درک می‌کند.
یکی از چالش‌های اشتغال در کشور نداشتن روزمه کاری برای اشخاص جویای کار است. این موضوع اغلب مورد گلایه دانش‌آموختگان قرار دارد که چگونه می‌شود در بدو ورود به بازار دارای سابقه کاری مفید بود. انجام موفقیت‌آمیز دوره کارآموزی می‌تواند به‌عنوان یک روزمه کاری موثر برای اشخاص جویای کار در بسیاری از سازمان‌ها مطرح شود. استفاده مفید از کارآموزی علاوه بر آن که می‌تواند زمینه جذب به‌کار شخص در همان محل کارآموزی را فراهم کند می‌تواند به‌عنوان سابقه کاری و پیشینه مثبت کاری در دیگر محیط‌ها مطرح شود.
در آیتم‌های شایستگی‌های شغلی بحث‌های دانشی، مهارتی و رفتاری مطرح می‌شود. دانشگاه محل تولید دانش است اما کارآموز در محیط‌های صنعتی باید بیشتر دنبال کسب مهارت‌های فنی و مهارت‌های رفتاری باشد و با راه‌های تبدیل دانش به عمل و نتیجه گرفتن از آن آشنا شود. اگر در رشد شایستگی‌های دانشی، مهارتی و رفتاری توازن ایجاد شود، سبب خواهد شد که فرد بتواند به خوبی برنامه‌کاری خود را تنظیم کند.
دیدگاهتان را بنویسید.