بادهای سیستان قرار است به کمک فناوری بومی، برق پاک تولیدکنند؛ توربین‌های بادی سیمانی که با الهام از آسیاب‌های سنتی طراحی شده‌اند، در زابل نصب شدند و این طرح فناورانه می‌تواند آینده انرژی در ایران را دگرگون کند.
به گزارش امواج‌برتر وبه نقل از ایسنا، «توربین بادی سیمانی» ایرانی، بدون تجهیزات گران‌قیمت خارجی، برق تولید می‌کند؛ ساده، مقاوم و قابل ساخت در هر کارگاه معمولی. با توسعه فناوری‌های نوین در زمینه انرژی، ایران به دنبال کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی و بهره‌گیری از ظرفیت‌های انرژی‌های تجدیدپذیر است. مرتضی چابک، مجری طرح‌های انرژی تجدیدپذیر، از پروژه‌ای نوآورانه به نام «توربین بادی سیمانی» خبر می‌دهد که می‌تواند تحول بزرگی در تولید انرژی بادی ایجاد کند.
چابکی با اشاره به اهمیت دستیابی به انرژی ایمن و پایدار، وضعیت کنونی منابع انرژی را نگران‌کننده دانست و تأکید کرد که تغییرات اقلیمی جهانی موجب کاهش منابع انرژی سنتی و تجدیدناپذیر شده و در چنین شرایطی، پذیرش انرژی‌های جایگزین و تجدیدپذیر یک ضرورت است. انرژی‌هایی مانند باد، خورشیدی، برق‌آبی و زمین‌گرمایی امید آینده محسوب می‌شوند.
وی با اشاره به وابستگی کشورها به سوخت‌های فسیلی، این مساله را عاملی برای افزایش آسیب‌پذیری اقتصادی و کاهش امنیت انرژی عنوان کرد و یادآور شد: حدود ۸۰ درصد جمعیت جهان در کشورهایی زندگی می‌کنند که واردکننده خالص سوخت‌های فسیلی هستند و این وابستگی، آنها را در برابر بحران‌ها بسیار آسیب‌پذیر می‌کند. این در حالی است که استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر نه‌تنها این وابستگی را کاهش می‌دهد، بلکه کشورها را در برابر نوسانات قیمت سوخت‌های فسیلی محافظت کرده و موجب رشد اقتصادی پایدار و کاهش فقر خواهد شد.
وی همچنین آلودگی هوا را از پیامدهای مستقیم استفاده از سوخت‌های فسیلی دانست.
چابکی در ادامه به کارهای ایران در زمینه توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر اشاره کرد و یادآور شد: ایران یکی از ۱۹۶ کشوری است که در توافق پاریس متعهد شده تا سال ۲۰۳۰ سهم خود را در کاهش آلودگی ایفا کند و بخش بزرگی از این تعهد بر توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر متمرکز شده است. طبق مطالعات کنوانسیون آب‌وهوایی سازمان ملل (UNFCCC)، هر ۱۰۰ مگاوات نیروگاه بادی یا خورشیدی در ایران از مصرف ۹۰ میلیون لیتر گازوئیل و تولید ۲۵۰ هزار تن دی‌اکسید کربن جلوگیری می‌کند.
وی گفت: هم‌اکنون ۱۲۳۱ مگاوات انرژی تجدیدپذیر در حال تولید است که منجر به ایجاد حدود ۴۵ هزار شغل شده است. ایران ظرفیت‌های بالایی در زمینه انرژی‌های تجدیدپذیر دارد و یکی از این پتانسیل‌های بالقوه بادهای دایمی و قدرتمند در مناطقی مانند سیستان و بلوچستان به‌گونه‌ای که مهندسان کره جنوبی در بازدید از این منطقه اعلام کردند که اگر سیستان متعلق به آنها بود، می‌توانست برق کل اروپا را تأمین کند.
چابکی در ادامه با بیان راهبند‌های موجود در مسیر بهره‌گیری از انرژی‌های تجدیدپذیر در ایران، به وابستگی به فناوری‌های گران‌قیمت خارجی اشاره کرد و افزود: به عنوان نمونه، هزینه نصب یک توربین بادی ۶.۵ مگاواتی به ۵۲۰ میلیارد تومان می‌رسد. ضمن آن‌که طراحی این توربین‌ها به‌گونه‌ای است که در سرعت باد بالا متوقف می‌شوند و این مساله بهره‌وری آنها را کاهش می‌دهد.
وی با توجه به اینکه می‌توان با استفاده از فناوری‌های بومی مانند آسیاب‌های بادی سنتی سیستان، هزینه‌ها را کاهش داده و راندمان تولید را افزایش داد، از اجرای پروژه‌ای با نام «توربین بادی سیمانی» خبر داد و در این‌باره روشن ساخت: این نوع توربین‌ها که حاصل ۱۲ سال تحقیق و توسعه هستند، برخلاف توربین‌های معمولی، با حذف وزن اضافی و استفاده از طراحی مبتنی بر نیروی جاذبه، با کمترین میزان باد به چرخش درمی‌آیند.
وی ذکر کرد: این طرح در شهرستان زابل با سرمایه‌گذاری بخش خصوصی اجرا شده و نتایج بسیار امیدوارکننده‌ای داشته است. نخستین نمونه این توربین در روستای چکل نصب شده و تاکنون توانسته توجه زیادی را به خود جلب کند.
وی با طرح این پرسش که «چرا توربین بادی سیمانی؟» آشکار ساخت: شوربختانه سرمایه‌گذاری در مسیر اشتباه توربین بادی فایبرگلاسی رایج در کشور، نمی‌تواند راهکاری منطقی باشد. همچنان تلاش می‌شود با بومی‌سازی این اشتباه، اشتباه بزرگ‌تری شکل گیرد، بدون آن‌که آگاهی نسبت به آن وجود داشته باشد.
وی در ادامه گفت: اگر انرژی‌های تجدیدپذیر (به ویژه در کشورمان باد) را یک فیل قوی بزرگ فرض کنیم، بدبختانه با قطره‌چکان داریم به این فیل قوی آب می‌دهیم، آن هم فقط چند سی‌سی! و به جای استفاده از این قدرت عظیم، دو دستی چسبیده‌ایم به قطره‌چکان و دل‌مان خوش است که از قدرت ارزان این فیل سیاه‌بخت به‌نفع احسنت استفاده می‌شود. ولی حقیقت این است که این فیل، روی زمین افتاده و نفس‌های آخرش را از تشنگی (عدم آگاهی) می‌کشد.
وی افزود: وقتی شما با کمترین هزینه می‌توانید بهترین نتیجه و بهره‌وری را داشته باشید، چرا در گام‌های اشتباه‌تان پافشاری می‌کنید؟
چابکی تاکید کرد: با استفاده از توربین بادی سیمانی، دیگر تحریم‌ها هیچ نقشی بازدارنده و منفی در تأمین انرژی پایدار ما نخواهند داشت. دیگر نیازی به سرمایه‌گذاری سنگین برای تأمین برق نیست و نیازی به تیم مهندسی برای نگهداری نداریم. با همان تراشکاری‌ها و تعمیرگاه‌های ماشین‌آلات سنگین که در تمام سی‌ودو استان کشور در دسترس هستند، این تکنولوژی قابل پشتیبانی است. دیگر نیازی به کریدور باد نداریم و در هر نقطه‌ای از کشور، قابلیت نصب و بهره‌برداری وجود دارد.
به گفته این محقق، این توربین‌ها در اندازه‌های کوچک (خانگی و کارگاهی) نیز بدون آلودگی صوتی و با ده‌ها امتیاز دیگر کاربردی هستند. امیدوارم به‌زودی زوایای پنهان این فناوری بی‌چون و چرای ایرانی بهتر مشخص شود.
دیدگاهتان را بنویسید.